Jinekolojik Hastalıkların Tedavisinde Laparoskopik Ameliyatlar

Laparoskopik (kapalı yöntemle) ameliyat nedir ve nasıl yapılır?

Laparoskopik cerrahi ya da kapalı ameliyat tekniği; karın içerisine 3 mm ile 1 cm lik kesilerden trokar denilen tüpler aracılığı ile girilerek optik cihaz yani kamera ve cerrahi aletler yardımı ile yapılan ameliyat tekniğidir. Kadın hastalıkları disiplininde genital iç organlar karın boşluğunda bulunduğu için rahatlıkla uygulanabilecek bir yöntemdir. Cerrahi kesi yeri oldukça küçük olduğundan hastalar operasyon sonrası açık ameliyatlara göre belirgin derecede daha az ağrı hissederler.

Hangi jinekolojik hastalıkların tedavisinde kapalı cerrahi yöntemler uygulanır?

Kamera yardımı ile daha geniş bir görüş alanı sağlayan laparoskopik cerrahi ile; karından yaklaşım gerektiren Genel Jinekoloji, Ürojinekoloji, İnfertilite ve Jinekolojik Onkoloji ile ilgili nerede ise tüm operasyonlar deneyimli hekimlerce yapılabilmektedir.

Laparoskopik yöntemle tedavi edilebilen jinekolojik hastalıklar:

Genel Jinekolojik Cerrahi:

- Yumurtalık kist ve kitlelerinin alınması,

- Rahim, tüpler ve yumurtalıkların alınması,

- Rahim ve diğer iç genital bölgelerde bulunan miyomların alınması,

- İç genital bölgeleri ilgilendiren abseler dahil mikrobik enfeksiyonların cerrahi tedavisi (drenaj vb.),

- Karın alt bölgesinde rahim, yumurtalık ve tüpler komşuluğunda bulunan (pelvis) kitlelerin tanısı ve alınması,

İnfertilite (kısırlık) Cerrahisi:

- Kısırlığa neden olan patolojik durumların tespiti (Tanısal Laparoskopi)

- Çocuk sahibi olmak isteyen hastaların rahim, tüpler ve yumurtalıklarının anatomik yapısının ve tüplerinin işlevselliğinin değerlendirilmesi (Tanısal Laparoskopi),

- Çocuk sahibi olmaya engel olan miyomların alınması,

- Çocuk sahibi olmaya engel olan tüplerdeki problemlerin çözümlenmesi (Yapışıklıkların açılması vb.),

- Doğuştan (konjenital) olan rahimdeki anatomik bozuklukların düzeltilmesi (Diğer bir kapalı cerrahi yaklaşım olan histeroskopik cerrahi ile kombine edilerek uygulanmaktadır.)

Ürojinekolojik Cerrahi:

- İdrar kaçırmaya yönelik idrar kesesi boynu ve idrar kanalının yukarı doğru asılması,

- Pelvik organlarda sarkmaya neden olan pelvik taban kas ve bağ dokularının onarımı,

- Rahim, idrar kesesi ve kalın bağırsağın en uç kesimindeki (rektum) sarkmaların anatomik olarak onarılması.

Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi:

- Rahim iç duvar (endometrium) kanserlerinin cerrahi tedavisi,

- Rahim ağzı (serviks) kanserlerinin evresine göre yapılacak cerrahi tedavileri*,

- Rahim duvarı (kas yapısı gibi) kanserlerinin evresine göre yapılacak cerrahi tedavileri*,

- Yumurtalık kanserlerinin evresine göre yapılacak cerrahi tedavileri *

* Bu kanserlerde hekim günümüz kanıtları dahilinde hastayı detaylı bir şekilde değerlendirmeli ve hastalığın yayılım ön tanısına göre kapalı ameliyatı tercih etmelidir. Aksi takdirde kapalı ameliyatın uzun dönem sağ kalımlar üzerinde olumsuz etkileri olabileceği ile ilgili kanıtlar mevcuttur.  

Laparoskopik cerrahi sonrası hastayı nasıl bir süreç bekler? Laparoskopik ameliyatların hasta için faydaları ve avantajları nelerdir?

Laparoskopik cerrahi sonrası hastalar normal hayat fonksiyonlarına çok kısa sürede dönerler. Operasyon sonrası anestezinin etkisi geçtikten sonra hasta ayağa kalkıp hareket edebilir. Ayrıca operasyonda yapılan işlemlere ve hastanın tolere etmesine bağlı olarak hemen sıvı alımına (ilk etapta su ile) başlanabilir. Normal hayata hızlı dönüş imkanı sağlayan laparoskopi, hastaların operasyona bağlı oluşabilen depresif duygu durumu halini de azaltmaktadır.

Açık yani laparotomi ameliyatlara göre ciddi üstünlükleri olan laparoskopik operasyonların avantajları:   

- Operasyon sonrası daha az ağrı,

- Operasyon sonrası daha kısa hastanede kalış süresi,

- Operasyon esnasında daha az kan kaybı,

- Operasyon sonrası daha erken normal aktiviteye dönüş,

- Cerrahi kesinin (insizyon) daha küçük olması,

- Operasyon sonrası çok daha iyi kozmetik sonuçlar,

- Sebebi bilinmeyen karın içi hastalık tanısının kamera eşliğinde gözle görülerek konulabilmesi (yerine göre bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme yöntemlerine göre daha güvenilir sonuç) ve bu sayede tanı için yapılacak açık karın operasyonlarının önüne geçilmesi,

- Operasyon sonrası fıtık oluşma riskinde belirgin derecede azalma,

- Operasyon sonrası karın içinde yapışıklık oluşma riskinde belirgin azalma.

Laparoskopik ameliyatlardan sonra ne kadar sürede iyileşme olur?

Hastalar operasyon sonrası birinci günde birçok hayat aktivitelerine geri dönerler. Tam manası ile normal hayata dönüş ve normal iş gücüne kavuşma süresi 7-10 günü aşmayacaktır. Açık cerrahiye göre normal iş gücüne dönme süresi operasyonun içeriğine bağlı değişebilmekle birlikte en az 3 kat daha kısalacaktır.

Laparokopik cerrahi kararı verildikten sonra dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?

Açık cerrahilere göre operasyon esnasında ve sonrasında daha az komplikasyon görülme avantajı bulunan laparoskopik cerrahi için diğer cerrahilerde dikkat edilmesi gereken noktalara özen gösterilmesi yeterlidir